حدود ۲۰ سال می‌گذرد از زمانی که هفته همبستگی ایران و افغانستان در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار شد. انگیزه برگزاری آن تحولات جدید در افغانستان پس از زوال طالبان بود و امیدهای بسیاری که در دل همه به آینده توأم با صلح و ثبات افغانستان ایجاد شده بود. و اکنون هفته گرامیداشت هنر افغانستان در زمانی برگزار می‌شود که هنوز مذاکرات برای صلح بین طرفین ادامه دارد و آن صلح و ثبات به تمامی محقق نشده است. بهانه برگزاری این محفل، یکی از حملات مرگبار تروریستی در دانشگاه کابل است.
در این ۲۰ سال و حتی پیش از آن، در عرصه سیاست بسیار کش و قوس‌ها دیده‌ایم و بسیار پیروزی‌ها و نیز ناکامی‌ها رخ نموده است. ولی هنر افغانستان در این مدت همان سیر پیشرفت و تکامل خود را پیموده و همچنان در حال همراهی با مردم است. شاید بدین واسطه که متکی به توانایی‌های فردی و امکانات جامعه مهاجر بوده است.
مهاجرت خود سختی‌های بسیار دارد و هنرمند که همواره و در هر جامعه‌ای با محرومیت و انزوا مواجه است، در مهاجرت این سختی‌ها را به صورت مضاعف تجربه می‌کند. آن خوشنویس نام‌آور مهاجر زندگی را با کار ساختمانی می‌گذراند و در اندک لحظات باقی‌مانده به مشق خط می‌پردازد. آن شاعر مهاجر در کار تولیدی است و آن هنرمند موسیقی همچنین. زمانه در هیچ جا با هنرمند مهربان نیست و در مهاجرت بیشتر. مهاجران افغانستان تشکل‌های هنری خودجوش دارند و غالباً بدون اینکه کارشان پشتیبان خاصی داشته باشد. گاهی نه تنها محروم از امکانات، که حتی در بند مجوز گرفتن برای فعالیت‌های هنریشان هستند.
ولی با همه این‌ها، هنر توانسته است یک رسانه خوب برای جامعه مهاجر باشد، یا حداقل می‌توان گفت که چهره این جامعه را در رسانه‌ها ترسیم کند. اکنون که به سیمای مهاجران افغانستان در رسانه‌ها، محافل فرهنگی و برنامه‌های صدا و سیما می‌نگریم، می‌بینیم که بیشترین حضور را در این عرصه‌ها هنرمندان مهاجر داشته‌اند. حتی خود جامعه مهاجر با هنرمندانش از این طریق آشنا شده است. آن کارگر مجسمه‌ساز که آثارش شهرت خارق‌العاده یافته است، آن شاعر مهاجر که مقام اول جشنواره شعر فجر را گرفته است، آن داستان‌نویس که اثرش در جشنواره «جلال آل‌احمد» تحسین شده است، آن گروه‌های موسیقی که توانسته‌اند هنردوستان ایران را با رنگ و بوی موسیقی افغانستان انس دهند و آن خوشنویس و تذهیب‌کار که در جامعه هنری ایران شناخته شده‌اند، همه توانسته‌اند سفیران فرهنگی افغانستان باشند.
در چنین موقعیتی که هنر مهاجرت با تلاش‌های فردی و البته حمایت‌های گه‌گاه نهادهای فرهنگی میزبان توانسته است خود را زنده نگه دارد و همچنان تصویرگر سیمای مهاجر در رسانه‌های ایران باشد، طبیعتاً برگزاری هفته گرامیداشت هنر افغانستان کاری است بجا و شایسته تحسین. برنامه‌های متنوع و گسترده‌ای که برای این هفته در نظر گرفته شده است، با حضور هنرمندان افغانستان از ایران و دیگر کشورها، همچنان بر این حقیقت گواهی می‌دهد که در هر حال، هنرمندان می‌توانند یک حلقه مطمئن برای اتصال دو کشور همزبان و هم‌فرهنگ باشند.
نظر شما